Pamięć Nieulotna

Tytuł
Pamięć Nieulotna
Autor
Edward Snowden
Data premiery
26/10/2019
Liczba stron
352
Wydawnictwo
Metropolitan Books

Edward “Ed” Snowden jest specjalistą komputerowym, który pracował dla CIA i upublicznił dane o programach masowej infiltracji społeczeństwa. Jeśli by nad tym pomyśleć, to brzmi to jak świetny pomysł na fabułę książki szpiegowskiej, prawda? Ale, co czyni tę historię naprawdę zajmującą jest to, że wydarzyła się naprawdę. W 2013 świat został zszokowany wiadomością, że amerykański rząd masowo gromadzi dane (maile, rozmowy telefoniczne, wiadomości) zwykłych ludzi z całego świata. Po sześciu latach Snowden w „Pamięci Nieulotnej” dzieli się z nami swoją opowieścią o tym, jak udało mu się zdobyć te informacje i co doprowadziło go do ujawnienia ich.

Zastanawiałam się, czy książka została napisana przez samego Snowdena, czy też może korzystał on z usług ghost writera. Doszłam jednak do wniosku, że chyba jednak zrobił to osobiście, w podziękowaniach wspomniał o tym, że odbywał sześciomiesięczny kurs pisarski. Używa on bardzo bogatego i złożonego języka, charakterystycznego dla bardzo inteligentnych ludzi. Nie oznacza to jednak, że książkę czyta się ciężko, albo nie można jej zrozumieć. Autor wyjaśnia każdy koncept, każdą myśl bardzo szczegółowo. Dla mnie było to trochę zbyt rozwlekłe, osobiście wolałabym bardziej skondensowane i rzeczowe wyjaśnienia. Jednak oglądałam kilka wywiadów i zauważyłam, że to po prostu sposób w jaki się wysławia. Nawet przy odpowiadaniu na najprostsze pytania upewnia się, że da nam dość kontekstu, by dokładnie pojąć jego rozumowanie i przesłanki, jakimi się kieruje.

„Pamięć Nieulotna” to nie tylko historia tego słynnego „przecieku”. To opowieść o samym autorze i o tym, co sprawiło, że znalazł się w takiej a nie innej sytuacji. Dowiemy się tu jak wyglądało jego dzieciństwo a nawet poznamy historię jego przodków i rodzinne tradycje służby dla kraju. Większość książki jest o tym, jak Ed powili odkrywa coraz bardziej niepokojące działania rządowych agencji i jak ciężko jest mu zachowanie tej wiedzy dla siebie. Wyobraźcie sobie jak to jest nie móc powiedzieć nikomu absolutnie nic na temat swojej pracy (gdzie spędzamy, nota bene, większą część swojego życia), ani rodzinie, ani ukochanej osobie. Nawet, kiedy ta praca sprawia, że czujecie się strasznie nieszczęśliwi.

Książka jest interesująca nie tylko dlatego, że pokazuje jak działa CIA, jedna z najbardziej sekretnych agencji na świecie. Dla mnie, najciekawsze było to, jak praca tam wpływała na pracowników i ich życie. Jak byli „indoktrynowani” i czego się od nich oczekiwało. I jak każdy przejaw nieposłuszeństwa był tłamszony w zarodku.

Najbardziej niesamowite w tej całej historii było to, jak udało się utrzymać Snowdenowi wszystko w sekrecie, mając świadomość, że gdy tylko dane zostaną ujawnione jego życie zmieni się na zawsze i już nie będzie odwrotu. Nie mógł podzielić się swoimi planami z nikim, by nie implikować bliskich w swój występek, który zgodnie z amerykańskim prawem jest zdradą stanu. Na końcu książki znajduje się kilka rozdziałów napisanych przez Lindsay, żonę Snowdena (w tamtym czasie dziewczynę). Opisuje ona co się działo po ujawnieniu informacji i jak była bez końca przesłuchiwana przez agentów rządowych. Tym większy szacunek dla autora, że nie udało im się znaleźć niczego, co w jakikolwiek sposób wskazywałoby na to, że miała świadomość co planował jej chłopak i w końcu musieli ją zostawić w spokoju.

„Pamięć Nieulotna” to z pewnością książka warta przeczytania. Otwiera nam ona oczy na to, że udostępniając najprostsze informacje nieświadomie sami pozbawiamy się prawa do prywatności. Książka bardzo podkreśla moralny dylemat, który następuje, przy konflikcie interesów państwa i społeczeństwa. Powinniśmy pamiętać o tym, że demokratyczne państwo ma służyć swoim obywatelom, a nie odwrotnie. Bo gdy o tym zapomnimy obudzimy się pod panowaniem totalitarnego reżimu.

****